Vijf dingen die je moet weten over biologisch katoen

Biologisch katoen – ook wel organic cotton. Wat is dat nu eigenlijk? En hoe weet je wanneer iets echt van biologisch katoen is gemaakt? We gingen op onderzoek uit en geven antwoord op de vijf meest gestelde vragen.

Wat is biologisch katoen?

Katoen is een van de meest gebruikte materialen in de textielindustrie. Geschat wordt dat veertig miljoen katoenboeren in ontwikkelingslanden driekwart van de gehele katoenproductie op de wereld produceren. Dit gebeurt vaak onder armoedige omstandigheden. Biologisch katoen biedt een milieuvriendelijker en ethisch verantwoord alternatief voor katoen. Het is hetzelfde soort katoen als normale of conventionele katoen. Alleen de verwerking ervan gebeurt op een milieuvriendelijkere wijze en onder goede arbeidsomstandigheden.

Wat is het verschil tussen biologisch katoen en gewoon katoen?

Om katoen op reguliere wijze te verwerken tot een bruikbaar materiaal, komen er een aantal schadelijke processen aan te pas. Zo worden er veel synthetische bestrijdingsmiddelen gebruikt. Dit is niet alleen schadelijk voor de mensen die ermee werken, maar kan in het eindproduct ook schadelijk zijn voor onze huid. De katoenindustrie verbruikt bovendien grote hoeveelheden water in landen waar juist watertekorten zijn. En katoenproductie gaat vaak gepaard met dwang- en of kinderarbeid. Een hoop aspecten dus om niet blij van te worden. Organic cotton biedt een beter alternatief en wordt volgens de strenge regels van de biologische landbouw verwerkt. Dit betekent onder andere dat er geen synthetische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt of andere middelen die de omgeving of arbeiders kunnen schaden. Ook mogen er geen genetisch gemodificeerde planten gebruikt worden voor gecertificeerd organic cotton, alleen pure katoenplanten.

De claim bestaat dat biologisch katoen zo’n 75% tot 91% minder water verbruikt dan regulier katoen. Toch zijn de meningen daarover verdeeld.  Zo laat ook de impactkaart van Milieu Centraal zien dat de impact op landgebruik en waterstress van biologisch katoen groter is dan gerecycled katoen, bijvoorbeeld.

Hoe weet je wanneer katoen écht van biologisch is?

Biologisch katoen is altijd gecertificeerd. De grootse en internationaal erkende organisatie die organic katoen controleert en certificeert is GOTS (Global Organic Textile Standard). Er bestaan twee certificaten: het biologische certificaat, waarin minimaal 95% van al het materiaal (de vezels) biologisch moet zijn. En gemaakt met biologische bestanddelen, waarvan minimaal zeventig procent van de vezels biologisch moet zijn. Geen van de gebruikte middelen mag bovendien schadelijk zijn voor mens en milieu en er zijn eisen gesteld voor de verpakking en toegestane hoeveelheid afval na productie. Een GOTS-certificering vind je vaak terug in een label in kleding. Een organisatie die zich focust op het ethische aspect van katoenverwerking is Fair Wear Foundation. Zij controleren of de arbeiders op vrijwillige basis onder goede omstandigheden kunnen werken.

Lees ook: waarom Primark niet slechter is dan Zara en duurzame mode niet altijd duur hoeft te zijn. Een interview met Roosmarie Ruigrok (CSR expert).

Hoe wordt biologisch katoen gemaakt?

Biologisch katoen wordt gemaakt van katoenplanten onder de regels van de biologische landbouw. Katoen ontstaat uit de zaden die overblijven aan de plant nadat de bloemen zijn uitgebloeid. Het katoen wordt met de hand geplukt en vervolgens door een machine schoongemaakt waarbij de vezels gescheiden worden van de zaden en afval verwijderd wordt. Omdat er geen gebruik is gemaakt van kunstmest, groeit de katoenplant langzaam en maakt ze mooie, lange en sterke vezels die gesponnen kunnen worden tot katoengaren. De garen kunnen worden gebreid of geweven en geverfd. De zaden die overblijven kunnen ook gebruikt worden in diervoeding en in bakolie.

Lees ook: grote ketens met duurzame ambities – Greenwashing of toch niet?

Waar kun je kleding van biologisch katoen kopen?

Er zijn steeds meer winkels en webshops die kleding van biologisch katoen aanbieden. En daar zijn we blij mee. Zelfs H&M neemt inmiddels actief deel aan het katoenprogramma Better Cotton Initiative (BCI). Mooie organic cotton items voor mannen en vrouwen vind je onder andere bij Armed Angels. En dan hebben we natuurlijk nog People Tree, de pionier in fairtrade kleding en biologisch katoen. Je vindt deze merken bij duurzame webshops zoals Thegreenlabels.com, Takeitslowstore, Sophie Stone en The Blind Spot. Ook het duurzame bed -en badgoed merk Yumeko zet zich op grote schaal in voor een eerlijke katoenteelt en verkoopt uitsluitend bed- en badgoed van biologisch katoen.

Duurzaam winkelen? Check onze pagina met kortingscodes bij geselecteerde duurzame winkels en merken.

Lees hier alles over duurzame beddengoed, kussens en matrassen

Bronnen: solidaridadnetwork.org, fairtrade.org.uk, global-standard.org, wiki.watmooi.nl, all about fair fashion, milieu centraal

Fotografie: Talita Kalloe