Natuurlijke materialen: hoe duurzaam is Tencel?

Wat is Tencel?

Tencel is een duurzame vezel, gemaakt uit houtpulp. Van deze stevige houtvezel wordt zacht en soepel textiel gemaakt. De stof voelt aan als een combinatie tussen linnen en zijde maar is toch volledig plantaardig. Hoewel het materiaal nog een relatief jonge speler is op de textielmarkt, maakt het furore. Hoe duurzaam is Tencel nu precies? We zoeken het voor je uit.

Wat is het verschil tussen lyocell en Tencel?

Het verschil tussen reguliere lyocell en Tencel (lyocell), afkomstig van de firma Lenzing, is dat Tencel alleen uit beheerde, duurzame bossen wordt gehaald. Dit is bij gewone lyocell niet per se het geval. Dit is meteen ook één van de belangrijkste dingen om te weten over Tencel, omdat daar nog wel eens verwarring over ontstaat. Lyocell is de verzamelnaam van de stof die van cellulose (plantenvezels) is gemaakt. De firma Lenzing heeft lyocell op de markt gebracht onder de merknaam TENCEL™. Vandaar dat je er ook vaak het trademark teken achter ziet staan. Voor het gemak noemen wij de merknaam Tencel hier zonder ™ erachter. Lyocell en Tencel zijn dus allebei dezelfde stof, alleen is Tencel de gepatenteerde merknaam door het Oostenrijkse bedrijf Lenzing.

De eigenschappen van Tencel

De stof is erg populair geworden in de afgelopen jaren, mede vanwege zijn goede eigenschappen. De stof is zo zacht als zijde, zo soepel als viscose en zo sterk als polyester.

Is Tencel zweterig?

Tencel is geen zweterige stof. Waar katoen je soms in de steek laat wanneer je er flink in hebt lopen zweten, reguleert Tencel de lichaamstemperatuur en neemt het veel beter vocht op dan katoen. De stof voelt bovendien net zo luchtig aan als linnen. Tencel is een verkoelende stof en daarmee erg prettig voor zomerkleding. Genoeg redenen dus om de stof in het zonnetje te zetten. Niet voor niets is het één van de materialen die wij op de redactie het liefste dragen.

Is Tencel stof rekbaar?

Tencel stof is zowel in rekbare, als niet-rekbare varianten verkrijgbaar. Stof die uit 100% Tencel bestaat is niet rekbaar. Stoffen waar elastische materialen, zoals elastan aan toegevoegd zijn, zijn wel rekbaar. Wil je weten of de Tencel stof die jij wilt gebruiken rekbaar is? Bekijk dan de stofsamenstelling in de productomschrijving, of op het waslabel.

Is Tencel kreukvrij?

Tencel kreukt minder dan katoen. Wanneer je een kledingstuk van lyocell of Tencel meteen na het wassen aan een kledinghanger hangt, zul je de stof vrijwel niet hoeven strijken. De stof voelt zacht, glad en soepel aan.

T-shirt (die Talita ook draagt in featured image), ondergoed en bh uit de Tencel Lite lijn van Organic Basics

Is lyocell/Tencel beter dan katoen?

We hebben de voordelen van lyocell stof/Tencel ten opzichte van katoen voor je op een rijtje gezet. Zoals we al eerder vermeldden kreukt lyocell minder dan katoen. Verder neemt de stof tot wel 150% meer vocht op dan katoen.

De voordelen van Tencel in vergelijking met andere stoffen:

• Zo warm als wol, zo zacht als zijde en zo fijn als linnen 
• Water absorberend en neemt tot wel 150% meer vocht op dan katoen
• Voelt koeler aan dan katoen 
• Krimpt en kreukt minder dan katoen
• Ventileert goed en houd je in de winter warm en in de zomer koel
• Blijft fris: onderzoek toont aan dat bacteriegroei bij synthetische stoffen 2000 keer zo snel gaat dan bij Tencel 
• Het is een veganistisch materiaal

Is Tencel beter dan polyester?

Wat het milieu betreft is lyocell/Tencel beter dan polyester. Dit komt doordat polyester van ruwe olie wordt gemaakt. Deze grondstof is niet hernieuwbaar. Daarnaast komen er microplastics vrij bij het wassen van polyester kleding.

Verder is kleding van polyester niet ademend en hopen bacteriën er sneller in op. Hierdoor ontstaan er sneller nare geurtjes, dan in kleding van lyocell/Tencel.

Lyocell/Tencel is daarentegen een natuurlijke, ademende stof. Zo blijven er veel minder snel vervelende geurtjes in hangen en komen er geen schadelijke microplastics vrij bij het wassen.

Wat is het verschil tussen lyocell en viscose?

Lyocell en viscose worden beiden gemaakt van cellulose. Het zijn semi-synthetische stoffen, met houtpulp als basis. Het verschil tussen lyocell en viscose is dat viscose sneller kreukt dan tencel. Ook voelt de stof dunner aan en wordt het vaak gebruikt voor het maken van luchtige blousejes. Lyocell wordt vaker gebruikt voor het maken van overhemden, shirts, jurken of jumpsuits. Lyocell voelt zachter en gladder aan. Mocht je voor viscose kiezen, dan kun je het beste voor FSC-viscose gaan, het hout dat hiervoor gebruikt wordt komt uit duurzaam beheerde bossen.

Waar komt Tencel vandaan?

Tencel wordt gemaakt van houtpulp. De meest gebruikte houtsoort is eucalyptus. Daarnaast wordt ook veel gebruik gemaakt van het hout van de beuk, de berk, de spar en de den. Al het hout dat wordt gebruikt is afkomstig uit bossen met het FSC-keurmerk ((Forest Stewardship Council) of PEFC ((Programme for the Endorsement of Forest Certification). Beide keurmerken garanderen een evenwichtige kap voor het behoud van duurzaam bosbeheer en zorgen ervoor dat het ecosysteem in bossen niet verstoord worden.

De manier waarop Tencel gemaakt wordt, kun je vergelijken met de manier waarop papier wordt gemaakt, namelijk met houtpulp. Lenzing gebruikt houtpulp dat afkomstig is van duurzaam beheerde bossen. Deze bossen worden ‘uitgedund’, zodat de bomen die blijven staan voldoende ruimte krijgen om groot te groeien. De grote bomen worden vervolgens gebruikt om hoogwaardige meubels van te maken en de kleine bomen voor het houtpulp. Daarmee is Tencel een restproduct van de houtindustrie.

Katoen-tencel overtrekset van Yumeko in de kleur Evergreen

Hoe wordt Tencel gemaakt?

Tencel wordt gemaakt van houtvezel. Om van deze stevige houtvezel een zachte textielvezel te maken, is het nodig om een chemische hulpstof toe te voegen. Dit chemische middel is de stof N-methylmorpholine-N-oxide (NMMO). Dit middel wordt gebruikt in een gesloten proces, het zogenaamde closed-loop systeem. Dit betekent dat het na gebruik niet wegspoelt, maar hergebruikt kan worden voor een volgende lading houtpulp. Meer dan 99% van het oplosmiddel wordt hergebruikt. Het kleine percentage dat niet opnieuw gebruikt wordt, gaat naar een interne waterzuivering, zodat het water schoon terug vloeit in het omgevingswater. Over watergebruik gesproken; Tencel is een stuk minder dorstig dan gangbaar katoen. Ook in vergelijking met het materiaal viscose, waarmee het productieproces het meest overeenkomt, is Tencel zuinig met water. Om een voorbeeld te geven: voor de productie van 1 kilogram Tencel-vezel is zo’n 265 liter water nodig, voor de productie van viscose vezels kost dit algauw 600 tot 1000 liter water.

Lees ook: wat mode en water met elkaar te maken hebben

Hoe milieuvriendelijk is Tencel?

Tencel is met respect voor mens, dier en milieu geproduceerd. Al het hout dat ervoor nodig is, is afkomstig van bossen die duurzaam gecertificeerd zijn. Dit betekent dat bij het bosbeheer ook rekening is gehouden met veilige en goede werkomstandigheden, zoals veiligheidsmaatregelen bij houtkap. Het FSC- en PEFC-keurmerk staan bovendien ook garant voor natuurbeheer. Dit betekent dat de leefomgeving van bosdieren niet in het geding komt en dat het land bewerkt is met respect voor het ecosysteem. Al met al een mooi, duurzaam alternatief dus voor bijvoorbeeld regulier katoen.

Wat zijn de nadelen van Tencel?

Je leest het al. Er zitten veel duurzame voordelen aan Tencel, maar er is ook een kritische noot te plaatsen. Het nadeel van Tencel is dat niet alle producten die gemaakt worden van eucalyptus bladeren of houtcellulose 100% duurzaam zijn. De eucalyptusbossen worden over het algemeen duurzaam beheerd, maar de teelt zorgt ook voor ontbossing. Hoewel de bomen snel groeien, gaat het omkappen van deze bomen sneller dan de groei. Het productieproces van het omzetten van hard eucalyptus hout naar een een zachte vezel kost bovendien veel energie. Ook wordt er veel lyocell verbouwd in Portugal, waar de bomen als monocultuur op grote schaal worden gekweekt. Dit put de grond uit en maakt – hoewel beduidend minder dan bij katoen – toch intensief gebruik van het grondwater. Goed om te weten dat dit nooit lyocell van het merk Tencel is. Het bedrijf Lenzing stelt strenge eisen aan het duurzame bosbeheer.

Hoe weet ik wanneer lyocell duurzaam is?

Wanneer je op zoek gaat naar een duurzaam product van lyocell, let er dan goed op of het van het merk Tencel is. Hiermee sluit je meteen uit dat het product van een niet- gecertificeerde plantage zou komen. Lyocell van het merk Tencel komt namelijk altijd van duurzaam gecertificeerde plantages. Gelukkig hoef je niet ver meer te zoeken voor textiel van dit duurzame materiaal. Kledingmerken als Armedangels, Filippa K, People Tree en Reformation hebben deze mooie stof al omarmd.  Naast deze duurzame buitenlandse merken heb je ook genoeg Nederlandse merken die Tencel gebruiken. Denk aan Saint Basics, Kuyichi, Kings of Indigo, Mud Jeans, Iron Roots en Studio Jux. En het ondergoed uit de Tencel Lite lijn van het Deense merk Organic Basics is hier favoriet. Naast duurzame merken vind je Tencel ook steeds vaker bij de mainstream winkels. Bijvoorbeeld bij H&M Conscious, Weekday, Wehkamp, Sissy boy, Cos, & Other Stories en Wehkamp.

Lees ook: dit zijn onze favorieten van Organic Basics

Beddengoed van Tencel

Beddengoed van Katoen Tencel van het duurzame merk Yumeko (40% Tencel, 60% biologisch katoen) is nog een extra vermelding waard. Veel mensen zijn wel bekend met katoen-satijn maar minder met Katoen Tencel. Wanneer je onder een overtreksets van dit mooie materiaal van Yumeko slaapt, profiteer je van alle bijzondere eigenschappen die deze stof te bieden heeft:

• Katoen Tencel verbruikt 49% minder CO2 bij de productie dan gangbaar katoen en 71% minder water
• Katoen Tencel voelt koeler aan en kreukt minder
• De stof neemt zo’n 50% meer vocht op dan katoen en is antibacterieel en anti-allergeen

De stof oogt bovendien net zo luxe als katoen-satijn maar is nog duurzamer. Dankzij de temperatuur regulerende eigenschappen en het vermogen om vocht te absorberen, is het ook heel fijn om onder een dekbed van Katoen Tencel te slapen. En – ook niet onbelangrijk – het is een prachtige, luxe stof.

Lees ook: duurzaam bed- en badgoed vind je hier

De duurzaamheid van Katoen Tencel

Het verschil in CO2-uitstoot voor een eenpersoons overtrekset van Katoen Tencel van Yumeko of gangbaar katoen is bijna 15 kilo CO2. Dit is gelijk aan een ritje met de auto van Amsterdam naar Parijs. Of  – wat dichter bij huis – meer dan 51 jaar lang elke dag je telefoon aan de oplader leggen. Benieuwd naar dit prachtige beddengoed? Kijk dan eens bij Yumeko. Daar vind je zowel dekbedden van Tencel™ als overtreksets in de mooiste kleuren: van diepgroen tot oudroze. Maar wees gewaarschuwd, want wanneer je eenmaal onder dit beddengoed slaapt bestaat er een grote kans dat je nooit meer anders wil.

Andere natuurlijke materialen

Ben je benieuwd naar andere natuurlijke materialen? Bekijk dan de volgende artikelen uit onze duurzame materialen serie: