Duurzaam alternatief voor bloemen: net zo mooi

De commerciële bloemensector heeft, door grootschalige teelt en transport, een flinke ecologische voetafdruk. Denk aan het intensieve watergebruik, pesticiden, en de vervuilende uitstoot die gepaard gaat met het transport van bloemen, vaak uit verre landen. Maar gelukkig zijn er ook duurzame alternatieven die net zo mooi en bijzonder zijn.

Door Talita Kalloe

Een bos bloemen staat al decennia lang symbool voor een liefdevol gebaar. Maar steeds vaker wordt het kleurrijke cadeau ter discussie gesteld en dat is niet voor niets. Naast de hoeveelheid Co2 uitstoot waarmee de commerciële bloementeelt gepaard gaat, toonden recente onderzoeken aan hoe giftig geteelde bloemen kunnen zijn door de hoeveelheid pesticiden die erop wordt gespoten.

Waarom pesticiden op bloemen?

Pesticiden worden in de commerciële bloementeelt gebruikt om bloemen te beschermen tegen insecten, schimmels en ziektes die de groei, kwaliteit en levensduur van de bloemen kunnen beïnvloeden. Een bloem blijft ten slotte een natuurproduct dat overgeleverd is aan de elementen. Maar een bloem zonder schade heeft een hogere marktwaarde en is aantrekkelijker voor consumenten. En “wij” consumenten kopen het liefst bloemen die er vlekkeloos uitzien. Er zict echter een keerzijde aan pesticide gebruik: het beschadigt het milieu, de biodiversiteit en het is schadelijk voor de gezondheid. Zowel voor de mensen die er direct mee moeten werken, voor omwonenden van bloemenvelden, en voor de gezonde lucht in huis. Pesticiden kunnen als residuen op de bloemen achterblijven. Als je de bloemen aanraakt, aan je gezicht brengt, of ze in een ruimte zet zonder ventilatie, kunnen sporen van pesticiden zich in de lucht verspreiden of via huidcontact overgedragen worden. Zeker met kinderen en huisdieren is het verstandig hier bewust van te zijn.

Bloemen en gelukshormonen

Bloemen bieden echter meer dan alleen esthetische waarde. Het toevoegen van bloemen aan je leefruimte kan een kleine, maar effectieve manier zijn om je gemoedstoestand te verbeteren en je algehele welzijn te ondersteunen. Zo kunnen bloemen bijdragen aan het verbeteren van de stemming en energie door de aanmaak van gelukshormonen. Maar hoe blij we ook van bloemen kunnen worden, de milieu-impact weegt zwaar.

De gemeenten Zutphen, Den Haag en Apeldoorn kondigden in het najaar van 2024 al aan de boeketten bij vieringen en jubilea in de ban te doen vanwege de milieuschade. Maar wat is dan het alternatief? Wij zetten een aantal voor je op een rij.

1. Droogbloemen

Droogbloemen verwelken niet en blijven lang mooi. Zo hoef je ook niet steeds een nieuwe bos in huis te halen. Wel zijn de droogboeketten zelf vaak samengesteld van gekweekte bloemen die bespoten kunnen zijn met pesticiden. Als je er zeker van wilt zijn dat jouw droogbloemen vrij zijn van giftige stoffen, haal ze dan bij een lokale teler. Zelf drogen of het persen van seizoensbloemen die ik zelf heb geplukt (alleen wat ik nodig heb), vind ik persoonlijk het aller leukste om te doen. Zo staat mijn huis inmiddels ook vol met mooie droogbloemen die ik in de afgelopen jaren heb verzameld. Ook kies ik – als ik verse bloemen koop – graag bloemen uit die geschikt zijn om te drogen.

2. Biologische bloemen, lokaal geteeld

Door te kiezen voor seizoensbloemen van lokale, biologische telers ondersteun je niet alleen de lokale economie, maar draag je ook bij aan de vermindering van CO₂-uitstoot en pesticiden die in de grootschalige, commerciële bloementeelt verantwoordelijk zijn voor milieuschade. Vraag bij bloemisten naar het aanbod van seizoensbloemen van dichtbij voor een duurzame én verse bos. Soms kun je ze ook vinden bij biologische supermarkten en natuurvoedingswinkels. Of je kunt ze direct kopen van de teler. En in de zomermaanden is een zelf geplukt veldbloemboeketje ook niet verkeerd. Ook leuk: in sommige regio’s heb je boerderijen waar je een pluktuin-abonnement kunt nemen. Zo kun je in het seizoen de mooiste bloemen plukken van biologische teelt.

TIP! Op slowflowers.nl vind je telers, farmer florists, bloemisten en ateliers die biologische bloemen telen en verwerken.

Lees ook: zo red je je kamerplanten zonder chemicaliën

3. Kunstbloemen huren

Kunstbloemen worden ook wel zijdebloemen genoemd. Ze zijn ooit zo genoemd omdat de eerste kunstbloemen in Azië werden gemaakt van zijde. Inmiddels worden ze gemaakt van synthetische materialen zoals polyester, nylon of een mix van stoffen. Deze materialen zijn betaalbaarder, en beter bestand tegen verkleuring dan echte zijde. Maar eerlijk is eerlijk: de grondstoffen zijn allesbehalve duurzaam. Toch gaat een kunstbloemen langer mee dan een verse bloem.

Om het beste uit de levensduur van een kunstbloem te halen, is het huren van kunstbloemen een interessante optie. Zo kun je maandelijks wisselen van bloemen als je weer eens iets anders wilt, zonder dat je steeds nieuwe kunstbloemen hoeft te kopen. De kunstbloemen zelf blijven onder verschillende eigenaren circuleren en worden hergebruikt. Bij Reflower kun je bonte boeketten met kunstbloemen huren. Bij Bloom&Wolf kun je ook kunstbloemen huren in een wat hoger segment en – als je het echt bont wilt maken – heuse sculpturen van topkwaliteit kunstbloemen.

4. Vilten bloemen (met een goed verhaal)

Vilten bloemen zijn kleurrijk, onderhoudsvrij en duurzaam. Gemaakt van wol, kunnen deze bloemen jarenlang meegaan zonder hun charme te verliezen. Sjaal met een Verhaal maakt prachtige vilten bloemen en ook nog eens op een hele mooie manier. De bloemen worden gemaakt door vrouwen in Nepal die op deze manier economisch zelfstandig worden. De wol die voor de bloemen is gebruikt is op diervriendelijke manier verkregen. Niet alleen een mooi bosje dus, maar ook een goed verhaal.

5. De magie van bloemen op print

In een tuin met veel bloemen ontstaan de mooiste kleursamenstellingen. We proberen deze vaak tijdelijk vast te leggen in een boeket, maar dat duurt vaak niet langer dan een aantal dagen of de bloemen verwelken. Noraly Rozendaal – eigenaar van de Glitter Gladiool – bedacht een manier om dit mooie kleurenpallet te vereeuwigen. Haar Garden View prints zijn gemaakt van foto’s uit de bloemen pluktuin vanGlitter Gladiool in Utrecht. Om zo ook in de winter nog wat kleur in huis te hebben.

6. Out of the box bloemen

Je kunt natuurlijk ook denken aan het schenken van een plant, in plaats van een bos bloemen. Een plant gaat langer mee, maar heeft ook iets meer onderhoud nodig. Daar bedacht BloomsBox iets op. De BloomsBox is een houten Box met daarin planten. Het leuke van een BloomsBox is dat de Box niet alleen de pot voor de planten is, maar ook meteen de verzendverpakking, én het waterreservoir. Daardoor ontvang je dus niet al het onnodige verpakkingsafval dat je normaal gesproken overhoudt als je een bos bloemen op een vaas hebt gezet, of een ‘gewone’ verstuurde plant hebt uitgepakt. En door het watergeefsysteem heb je maandenlang plezier van je plantcadeau, zonder dat je aan het water geven hoeft te denken. Dat regelen de planten namelijk zelf. Ideaal dus voor mensen die dol zijn op planten, maar minder sterk zijn in het verzorgen ervan 😉

Ook fijn: de carbon footprint van BloomsBox is twee keer zo laag als die van een bos bloemen. Je kunt óók droogbloemen in een box krijgen, of een kleurrijk plantje met een bijenhotel. Hoe leuk is dat?

d

Meer tips?

Heb jij nog een goede tip voor een duurzaam alternatief voor bloemen die hier niet bij staat? Deel het in de comments, we zijn heel benieuwd!