In this Article
Share
Vegan leer, echt leer, helemaal geen leer, of plantaardige materialen? De meest duurzame schoenen zijn de schoenen die je niet koopt. Maar je kunt wel een goed geïnformeerde en bewuste keuze maken wanneer je echt nieuwe schoenen nodig hebt. In dit artikel nemen we je mee in de alternatieve materialen als vervanging van leer en de afwegingen die je daarbij kunt maken.
Is kunstleer duurzamer dan echt leer?
Bij een bewuste koopkeuze voor schoenen kom je al snel voor de keuze te staan of je kunstleer wilt kopen of echt leer. We krijgen van onze lezers wel eens de vraag of kunstleer duurzamer is dan echt leer (of andersom). Daar zijn de meningen over verdeeld. In het kort: veel kunstleer is gemaakt van polyurethaan (PU), polyvinylchloride (PVC) of rPet (gerecycled plastic). Het nadeel is dat dit synthetische materialen zijn, gewonnen uit aardolie en die niet afbreekbaar zijn. Ook laat het microplastics achter. Al is dit een vegan keuze, het blijft een synthetisch materiaal en het productieproces is alsnog schadelijk voor het milieu.
Plantaardig en chemisch gelooid leer
Echt leer zoals bijvoorbeeld koeienleer is vanzelfsprekend geen veganistisch keuze en er bestaat een grote kans dat het leer niet diervriendelijk is verkregen. Leer is echter wel een natuurlijk materiaal en gaat soms wel tientallen jaren mee. Leer draagt bovendien niet bij aan de plastic soep, in tegenstelling tot kunstleer. Veel leer wordt op zijn beurt wel weer chemisch gelooid en ook dat laat zijn impact achter op het milieu en op de mensen die ermee werken. Een milieuvriendelijker alternatief is plantaardig gelooid leer. Dit leer wordt gelooid op basis van het zuur dat afkomstig is uit plantaardig afval. Een veel tijdrovender proces, en dat zie je vaak ook terug in de prijs.
Lees ook: waarom gerecycled plastic niet de oplossing is maar wel duurzamer
Duurzame schoenen van appelleer
Schoenen die gemaakt zijn van plantaardige materialen wordt ook wel “vegan” leer genoemd. Een goed voorbeeld daarvan is appelleer. Merken als Komrads en Joline Jolink werken al met dit materiaal.
Appelleer bestaat voor minimaal de helft uit restanten uit de appelindustrie. Denk aan de klokhuizen en schillen – daarin zitten de sterkste vezels om mee te werken. Om uiteindelijk tot het materiaal appelleer te komen, ondergaat het verschillende processen. De fruitresten worden gemixt, gekookt, gedroogd en afgebakken tot flexibele leerlappen. Wanneer de substantie nog een kneedbare brei is, worden er additieven aan toegevoegd om het product steviger te maken. Wat veel mensen niet weten, is dat deze toevoeging op basis van PU (synthetisch) is. Maar juist dankzij toevoegingen zoals deze, kan het appelleer de kwaliteit van leer evenaren.
Plastic is daarmee dus niet meteen slecht. Het heeft ook goede eigenschappen als je het inzet voor de juiste doeleinden.
Duurzame schoenen van natuurlijk rubber
Rubber is een natuurproduct en is afkomstig van de melkachtige substantie uit de rubberboom (Lactea Havea). De substantie wordt opgevangen in een metalen mal. Daarin wordt het verhit en vervolgens in water gestort waar het rustig kan afkoelen en z’n vorm kan behouden. Het is een puur natuurlijk proces waar geen verdere chemische bewerking of verwerking voor nodig is. Maar dat is ook meteen het nadeel ervan.
Hoe duurzaam het materiaal ook is, het is een zeer kostbaar proces. De melk vloeit langzaam uit de rubberboom en er zijn niet genoeg rubberbomen om in een grote vraag te voorzien. Daarmee is het op dit moment nog niet schaalbaar en dus ook kostbaar. Het populaire duurzame sneakermerk Veja werkt met natuurlijke rubber uit de Amazone. Hoewel Veja enkel met lokale communities in de Amazone op een rechtvaardige manier werkt, critici zullen zeggen dat het aanboren van natuurlijke bronnen uit de Amazone omstreden blijft. Daarin zie je dat duurzaamheid altijd een kwestie is van afwegingen maken. In dit geval op basis van schaalbaarheid, design en duurzaamheid.
Gerecyled rubber
Een ander alternatief voor het gebruik van rubber in schoenen, is gerecycled rubber. Rubber is een geliefd materiaal in schoenen vanwege de sterke eigenschappen. Maar het heeft ook een keerzijde. Dit zie je bijvoorbeeld terug in de autoindustrie. Wereldwijd zijn er jaarlijks miljoenen afgedankte autobanden, waarvan de meerderheid terecht komt in de natuur of op de brandstapel. Naast dat bij verbranding giftige stoffen vrijkomen zijn losse autobanden in tropische landen een broedplaats voor muggen en daarmee ook voor ziekten zoals malaria en dengue.
Dit ontdekte Kyle Parsons – de oprichter van het duurzame merk Indosole – toen hij een paar gerecyclede slippers kocht op Bali en zich verdiepte in het autobanden probleem. Indosole koopt afgedankte autobanden op bij lokale dealers en fabrikanten: dit is de grondstof voor de zolen. Deze autobanden recycled Indosole vervolgens tot zolen. Een mooie manier om te werken met wat er al is.
Lees ook: Duurzame schoenen die je direct wilt aantrekken: een overzicht van de merken van dit moment
Duurzame schoenen van hennep
Hennep is een prachtig natuurproduct met bijzondere eigenschappen. Naast een lage ecologische voetafdruk, is hennep als materiaal ook een goede keuze bij een gevoelige huid. De stof is niet alleen hypoallergeen en antibacterieel, maar ook makkelijk biologisch te telen en daarmee vrij van pesticiden en chemicaliën. Ook is de vezel zeer geschikt voor natuurlijk of plantaardig verven en ook daarmee voorkom je onnodige chemicaliën op de huid. Daarnaast is hennep net als linnen een ademende stof, vocht absorberend en reguleert het je lichaamstemperatuur: lekker warm in de winter, en verkoelend in de zomer. Een perfect materiaal om te verwerken in schoenen. Wildling shoes heeft een mooie barefoot schoenenlijn gecreëerd met een mix van biologisch katoen en hennep. Door de ergonomische, dunne en flexibele zool is het net alsof je op blote voeten loopt.
Lees ook: waarom hennep zo duurzaam is
Duurzame schoenen van mycelium
Mycelium is het wortelnetwerk van schimmels en is de grondstof voor paddenstoelenleer. Het materiaal geniet inmiddels steeds grotere bekendheid en er wordt volop mee geëxperimenteerd. High-end designer Stella Mcartney investeerde in het bedrijf Bolt Threads, dat ‘Mylo’ – paddenstoelenleer – wint uit mycelium. Mycelium groeit op zaagsel al binnen twee weken uit tot iets bruikbaars, en is zeer CO2-vriendelijk. De potentie van het materiaal: je kunt het ook in een mal direct tot een juiste vorm laten groeien, dus ook tot een sneaker. Bovendien is het volledig biologisch afbreekbaar.
Zo zie je maar, of je nu op zoek bent naar schoenen voor dames of naar kinderschoenen, er is altijd wel een duurzaam alternatief beschikbaar.
Een paar tips voor een bewuste keuze:
- Als je de optie hebt, ga voor duurzame alternatieven in materiaalgebruik
- Kijk of je jouw favoriete schoenen of sneakers ook tweedehands kunt vinden, Vinted staat er vol mee, soms nog nieuw in de doos
- Doe een kledingruil met mensen die dezelfde schoenmaat hebben als jij
- Als je toch iets nieuws wilt kopen, ga dan voor de beste kwaliteit en wees niet bang om te investeren. Koop een schoen – ook al is hij misschien niet duurzaam – waarvan je weet dat je er jarenlang plezier van gaat hebben en die je daarna ook weer kunt doorgeven. Ook dat is duurzaam.
Talita Kalloe
Wist je dat je ook duurzame en bewuste keuzes kunt maken tijdens het online winkelen? Van duurzame verzendopties tot het supporten van lokale, duurzame en zelfstandige winkels en merken: ontdek onze beste tips.
Next Articles
Nieuwe broek nodig? Zo maak je een bewuste keuze
Het kost zo’n zevenduizend tot achtduizend liter water om een spijkerbroek te produceren. En bij het verven van de jeansstof, worden chemicaliën gebruikt die schadelijk zijn voor het milieu en
3x luxe mode merken die serieus zijn over duurzaamheid
In een tijd waarin consumenten meer dan ooit bewust zijn van de negatieve impact van hun aankopen, begint ook de high-end mode-industrie haar verantwoordelijkheid te nemen. Merken als Ganni, Wandler
Brandguide: duurzaam ondergoed en duurzame basics
In een duurzame kledingkast wordt het belang van duurzaam ondergoed nog wel eens vergeten. Toch pluk je ook daar de vruchten van als je investeert in kwaliteit en duurzaamheid. In
Hoe duurzaam is outlet shoppen?
Veel producten uit outletcentra – die vaak met hoge kortingen verkocht worden – zijn overstock of restanten van vorige seizoenen.
