Hoe we onze beauty routine kunnen verduurzamen

Kijk op het etiket van een crème, bodylotion, shampoo of deodorant en grote kans dat je een lijst ingrediënten krijgt voorgeschoteld waarvan je de namen nauwelijks kunt uitspreken. Tegelijkertijd prijken op steeds meer cosmeticaproducten labels zoals natuurlijk, biologisch en diervriendelijk. Maar wat is nu écht natuurlijk?

Onze huid komt via make-up en huid- en haarverzorging dagelijks met tientallen stoffen in aanraking. En dat gaat nogal eens om chemische stoffen met ingewikkelde namen zoals cyclomethicone en polyethyleneglycol. In deze beautyproducten zitten vaak ingrediënten die allergische reacties kunnen veroorzaken. Daarom vonden we het tijd om eens bewust te kijken naar wat we nou eigenlijk elke dag zo ijverig op onze huid smeren.

Het antirimpelcomplex

Ook journaliste Robin van Wechem besefte dat niet veel mensen weten wat er in hun dagelijkse portie cosmetica zit, terwijl we er niet zelden best veel geld aan wordt uitgeven. In haar boek Het antirimpelcomplex: de achterkant van de cosmetica-industrie doet ze verslag van haar zoektocht naar onze schoonheidscultuur. De cultuur die ervoor zorgt dat we steeds meer producten gebruiken die ons de eeuwige jeugd beloven – of op zijn minst een gezonde en stralende huid. Naast het plaatsen van kritische kanttekeningen bij het schoonheidsideaal van de cosmetica-industrie, vertelt ze ook wat er nu écht in al die flessen en potjes zit. We interviewden haar voor dit artikel.

Lees ook: Dit natuurlijke cosmeticamerk dankt haar krachtige werking aan extreme weersomstandigheden

Cosmetica is pure chemie

“Wat me het meest heeft verrast in mijn onderzoek naar de achterkant van de cosmetica-industrie, is dat huid- en haarverzorging voornamelijk bestaat uit water en aardolie, aangevuld met conserveringsmiddelen en geur- en kleurstoffen”, vat Van Wechem de resultaten van haar zoektocht samen. Ze voegt toe dat cosmetica pure chemie is. Bedrijven zoals Shell, BASF en Bayer hebben afdelingen die afvalstoffen uit hun core business verwerken tot cosmetica-ingrediënten. De meeste cosmetica maakt je huid alleen maar stuk, omdat er zoveel agressieve stoffen inzitten. Je blijft smeren om je huid beter te maken, waardoor je het probleem niet oplost. Chemie – dat associeer je toch liever niet met iets wat je op je huid smeert?

Lees ook: 8 vragen over natuurlijke cosmetica aan deze clean beauty experts

Keurmerken voor natuurlijke cosmetica

Gelukkig zien we steeds meer natuurlijk cosmetica producten op de markt komen. Maar ook daarmee is het opletten geblazen, waarschuwt Van Wechem. “Het lastige is dat er geen eenduidige, wettelijke definitie is van natuurlijke cosmetica. Elke fabrikant kan zelf bepalen wat natuurlijk is en waarom. Daardoor wordt er een heleboel onzin verkocht.” Wil je echt zeker weten of je een verantwoord product koopt? Dan kan het zinvol zijn om te letten op keurmerken zoals Natrue, Ecocert, BDIH en COSMOS. Deze keurmerken geven aan dat het product in ieder geval veel minder rommel bevat. “Er zijn uiteraard ook natuurlijke producten zonder keurmerk die zuiver zijn. Dan is het zaak om de ingrediëntenlijst op het etiket goed te bekijken. En te weten wat je leest.”

Kijken vanuit milieu-oogpunt

Vanuit milieu-oogpunt kunnen natuurlijke cosmeticaproducten zeker een verschil maken, zegt Van Wechem. “Natuurlijke cosmetica vervangt producten die aardolie als basis hebben door plantaardige ingrediënten. Daardoor vermindert het gebruik van niet-hernieuwbare fossiele grondstoffen.” De keerzijde is dat in veel natuurproducten nog steeds water zit. Dit betekent dat er toch (synthetische) conserveringsmiddelen voor nodig zijn, die agressief zijn voor de huid en daarnaast ook milieuschade kunnen veroorzaken. “Het gebruik van natuurlijke stoffen zoals etherische oliën leidt nogal eens tot discussies over duurzaam landgebruik. Ik vind het totaal niet duurzaam als een regenwoud tegen de vlakte gaat voor de shampoo en douchegel die in onze badkamer rechtstreeks in het afvalputje spoelen.”

Lees ook: 8x waarom je wilt overstappen op natuurlijke zeep

Kritische vragen stellen bij verpakkingen

Ook bij de verpakkingen van natuurlijke producten zijn vraagtekens te plaatsen. Een glazen verpakking is vanuit gezondheidsoogpunt waarschijnlijk beter dan plastic, omdat er geen BPA of aanverwante schadelijke stoffen in zitten. Maar glas is tijdens het transport kwetsbaarder en zwaarder. Daarom stelt van Wechem de kritische vraag of het wel zo duurzaam is als het zoveel afval oplevert. Een hoop om rekening mee te houden dus als je écht voor volledig duurzaam wilt gaan.

Tips voor het verduurzamen van je beauty routine

Volgens Van Wechem kunnen we zelf een bijdrage leveren aan duurzame cosmetica. Niet alleen door bij aankopen te letten op de samenstelling en herkomst van de producten, maar ook in onze dagelijkse routines. Een mooi begin is bijvoorbeeld om verspilling te voorkomen. “Gebruik zo min mogelijk verschillende producten tegelijkertijd en maak producten echt helemaal op. Een ander aandachtspunt is het voorkomen dat producten bederven, zodat je ze niet voortijdig hoeft weg te gooien. Dat kan door de verpakking na gebruik goed af te sluiten, zodat er zo min mogelijk bacteriën in komen. Producten in een tube of pompflacon zijn wat dat betreft handiger dan potten en flessen met grote openingen.” Ook geeft van Wechem aan dat het delen van cosmetica niet altijd verstandig is. Zo kan je product sneller bederven.

Lees ook: het duurzame cosmeticamerk Food for Skin werkt met het beste van groenten en fruit

Duurzame beauty routine 

Een andere tip van Van Wechem is om de ingredientenlijst van cosmetica (een beetje) te leren lezen. De beloftes op het etiket zeggen niks – alleen via de ingredientenlijst kun je te weten komen wat een fabrikant precies in een product heeft gestopt. Dat geldt ook voor producenten die claimen dat er geen parabenen, sulfaten of aluminium in hun collectie zitten. In plaats daarvan kunnen er andere stoffen in zitten die je beter kunt vermijden.” Is dit alles te veel gedoe, of kom je niet uit alle ingewikkelde termen? Kies dan voor een product met een keurmerk zoals Natrue, Ecocert, BDIH of COSMOS. Tegenwoordig zijn er steeds meer merken – ook grote merken – die hier aandacht voor hebben. Zo deelt bijvoorbeeld cosmeticabedrijf Garnier transparant hun ecologische- en sociale impact op de website. En ze hebben een bio-lijn met Ecocert gecertificeerde ingrediënten, zoals deze vitamine c creme.

Bewust voor jezelf zorgen

Hopelijk heeft dit artikel je weer een stapje in de goede richting gebracht in de zoektocht naar het verduurzamen van je beauty routine. Zoals je leest is er veel om rekening mee te houden, maar bepaal vooral voor jezelf waar en waarmee je jouw beauty routine wilt beginnen. Heb je last van onzuiverheden gezicht? Het kan geen kwaad om je huid extra te verzorgen en extra lief te zijn voor jezelf. Maar met de huid als ons grootste orgaan, kan het ook geen kwaad om na te denken bij wat je op je huid smeert. Want natuurlijke schoonheid is uiteindelijk het aller-aller-mooist.

Dit artikel bevat gesponsorde links