Duurzaam hout in huis: waar kun je op letten?

Hout in huis geeft een mooie, natuurlijke look en past perfect in een duurzaam interieur. Althans, als je de juiste houtsoort en behandeling kiest. Waar kun je op letten als wilt gaan voor duurzaam hout in huis? Vijf tips.

Hout is sterk, goed te onderhouden en veelzijdig. Het past in elke woonstijl en geeft een ruimte direct meer warmte door de natuurlijke look. Hout is ook een duurzame keuze want de grondstof is bio-based, hernieuwbaar en heeft veel minder impact dan bijvoorbeeld staal of beton. En dat is menig mens niet ontgaan. Want de vraag naar hout voor meubels is in tien jaar tijd verdubbeld. Maar niet al het hout wordt verantwoord gewonnen of behandeld, met negatieve gevolgen voor het milieu. Denk aan ontbossing, illegale houtkop en vervuiling. Wil jij dat het hout dat jij gebruikt voor je schutting of je kast een zo klein mogelijke impact heeft op mens, dier en milieu? Ontdek dan waar je op kunt letten.

1. Gebruik of koop hergebruikt hout

Ben je handig en maak je het liefst zelf je eigen meubels uit hout? Goed bezig, maar kies wel bewust. Hout vormt een van de grootste afvalstromen in Nederland. Meer dan één miljoen ton hout wordt niet gerecycled maar verbrand. Dit is ongeveer twee derde van al het Nederlandse houtafval. Zonde. Het meest duurzame hout is dan ook tweedehands hout. Gelukkig zijn er steeds meer plekken in Nederland waar je hergebruikte bouwmaterialen kunt kopen. Kijk bijvoorbeeld eens bij Buurman Utrecht (Hof van Cartesius) of Rotterdam of op de webite van Gebruikte Bouwmaterialen. Ook op Marktplaats is er veel tweedehands hout te vinden.

Lees ook: de negatieve impact van fast furniture

2. Zoek naar duurzaam hout met een keurmerk

Als je toch nieuw hout nodig hebt, koop dan hout uit duurzaam beheerde bossen. In deze bossen wordt op zo’n manier gekapt dat het bos voldoende tijd heeft om te herstellen. Je herkent dit hout aan het FSC of PFEC keurmerk. In de keurmerkenwijzer van Milieu centraal kun je de eisen voor deze en andere keurmerken checken. Als je nieuwe meubels koopt, dan kun je vaak ook zien of deze van FSC of PFEC hout gemaakt zijn. Weet je het niet zeker? Vragen staat vrij, daarmee zet je ook weer anderen aan het denken.

Wanneer hout langer meegaat, hebben bossen meer tijd om te herstellen”

3. Koop duurzaam hout van lokale bodem

Gecertificeerd hardhout uit Indonesië (denk aan Teak hout) en Brazilië is mooi maar hout uit deze tropische verre oorden is absoluut niet duurzaam. Naast dat dit hout uit tropische bossen komt die al in rap tempo verdwijnen, is de transportimpact van dit hout erg hoog. Gelukkig is dit ook helemaal niet nodig, want in Europa groeien ook veel mooie duurzame houtsoorten zoals Kastanjehout, Robinia ‘hardhout’ en Eikenhout. Voor de meest duurzame keuze, kies je voor duurzaam hout uit eigen land. Of – nog lokaler – voor hout uit je eigen stad. Bijvoorbeeld Stadshout in Amsterdam, Stadshout Leeuwarden of Hout van je stad. Zij kappen stadsbomen die anders versnipperd zouden worden. Ook Marisa Klaster van Het_Houtlokaal maakt de prachtigste producten van lokaal hout.

4. Let op de levensduur en toepassing

Hout is pas echt duurzaam als je het op z’n minst net zo lang – en liever nog langer – gebruikt dan de groeitijd van de boom. Daarom is het goed om ook op de levensduur en toepassing te letten. Hiervoor kun je letten op de duurzaamheidsklassen van het hout. Deze klassen zeggen niets over de oorsprong van het hout, maar geven wel inzicht in de levensduur. Heel belangrijk want wanneer hout langer meegaat, hebben de bossen meer tijd om zich te herstellen.

Duurzaamheidsklassen in hout

In onderstaande afbeelding zie je de duurzaamheidsklassen van hout met de daarbij behorende levensduur, houtsoorten en toepassingen. De houtsoorten worden ingedeeld van klasse 1 tot en met klasse 5 waarbij klasse 1 zeer duurzaam is en klasse 5 juist niet. Meer informatie over de duurzaamheidsklasse van hout vind je hier.

Om de levensduur van hout te verlengen wordt hout vaak ‘verduurzaamd’. Dit betekent dat hout met duurzaamheidsklasse 4-5 wordt behandeld en wordt aangepast in houtsoorten met duurzaamheidsklasse 1-2. Heel handig, want in Nederland hebben we heel veel lokale houtsoorten alleen is de levensduur hiervan vaak vrij kort. Er zijn verschillende methodes om hout te verduurzamen maar deze zijn vaak niet milieuvriendelijk. Thermische modificatie is dat wel. Slechts door gebruik van hoge stoomdruk kan behandeld hout met een korte levensduur met gemak 25 jaar mee.

5. Vermijd samengeperst hout als MDF en spaanplaat

Hout heb je in veel verschillende soorten. Van donker tropisch hardhout tot licht berken, maar ook samengeperst houtmateriaal als MDF en spaanplaat. Vooral het gebruik van spaanplaat is de laatste jaren sterk toegenomen, omdat het relatief goedkoop is. Veel meubels (kasten, bedden, tafels) zijn hiervan gemaakt. Dit ‘hout’ is niet recyclebaar en wordt dus verbrand.

Spaanplaat is niet alleen slecht voor de natuur, maar ook niet goed voor jouw gezondheid. Er wordt namelijk formaldehyde in gebruikt – een giftige bindstof die vaak wordt gebruikt in MDF en spaanplaat, maar ook in andere meubels en stoffen. Formaldehyde dampt uit in onze woonkamers. Dit kan soms jaren duren en kan zorgen voor gezondheidsklachten. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven te vinden in Eco bouwmarkten zoals Ecologisch. Of kies voor het prachtige plaatmateriaal van Organoid waarin je de structuur van de vezels en de bloemen nog goed ziet. Veel leuker dan al dat saaie plaatmateriaal en een duurzame investering voor de toekomst.

Meer weten over duurzaam hout of een duurzaam interieur? Ga naar www.thesubstitute.nl. Daar vind je nog veel meer mooie duurzame alternatieven voor in huis – ook als je gaat verbouwen.