Wat je moet weten over alcohol in natuurlijke cosmetica

Alcohol in natuurlijke cosmetica heeft nogal een slechte reputatie. Niet heel gek, want alcohol kan in bepaalde samenstellingen een uitdrogend effect of een irriterende werking op de huid hebben. Maar wist je dat alcohol in natuurlijke cosmetica ook een functie kan hebben als het op een verantwoorde manier wordt ingezet? In dit artikel leggen we uit waar je op kunt letten als er alcohol in natuurlijke cosmetica zit, en waar de nuances liggen.

Waarom zit er alcohol in cosmetica

Alcohol wordt in reguliere cosmetica vaak gebruikt als oplosmiddel, conserveermiddel of om een soepele structuur te krijgen in cosmetica.
In parfums en sprays wordt alcohol bijvoorbeeld als oplosmiddel gebruikt om geuroliën of andere werkzame stoffen gelijkmatig te verdunnen en verdamping te bevorderen, zodat de geur goed verspreidt. Een te hoge concentratie alcohol kan de huid echter uitdrogen.

Lees ook: zelf parfum maken – zo doe je dat zo duurzaam mogelijk

Waarom zit er alcohol in natuurlijke cosmetica?

Alcohol (ethanol) wordt in natuurlijke cosmetica op verschillende manieren gebruikt, afhankelijk van het type product en de formulering. De meest voorkomende toepassingen zijn:

• Als extractiemiddel: Alcohol helpt om werkzame stoffen uit planten te halen, zoals etherische oliën en kruidenextracten. Hierdoor kunnen de actieve bestanddelen optimaal behouden blijven en verwerkt worden in huidverzorgingsproducten.
• Als conserveermiddel: Alcohol heeft antimicrobiële eigenschappen en kan helpen om de groei van bacteriën en schimmels te remmen. Dit is vooral nuttig in natuurlijke cosmetica, waar vaak geen synthetische conserveermiddelen worden gebruikt.
• Als samentrekkend ingrediënt (adstringent): In toners en gezichtsreinigers
   kan alcohol de huid tijdelijk matteren en poriën minder zichtbaar maken. Tip: bij Natural Heroes vind je zowel toners met én zonder alcohol (hydrosols).

Gebruik de code TALITAXNATURAL voor 10% korting bij Natural Heroes

Wanneer is alcohol in cosmetica schadelijk?

Alcohol in cosmetica is schadelijk wanneer het hoog in de ingrediëntenlijst staat, vooral bij gevoelige of droge huid. Als het niet gecompenseerd wordt door hydraterende of verzachtende ingrediënten, dan kun je het ook beter vermijden. In de ingrediëntenlijst (INCI) wordt alcohol meestal vermeld als: Alcohol (ook als er sprake is van biologische alcohol) of Alcohol denat. (gedenatureerde alcohol, vaak gebruikt in conventionele cosmetica).

Alcohol denat. kan in grote hoeveelheden de huidbarrière aantasten en irritatie veroorzaken. Alcohol denat. of ethanol in kleine hoeveelheden (en gecombineerd met hydraterende ingrediënten zoals glycerine of oliën) heeft een minder uitdrogend effect. Vet-alcoholen (zoals cetearyl alcohol, cetyl alcohol) zijn veilig en verzorgend. Hoewel alcohol dus nuttig kan zijn in cosmetica, kan een hoge concentratie ook minder wenselijke effecten hebben, vooral voor de gevoelige huid:

• Uitdroging van de huid: wanneer alcohol in grote hoeveelheden aanwezig is en niet gecombineerd wordt met voedende of hydraterende ingrediënten, kan het de huidbarrière aantasten en leiden tot vochtverlies.
  
• Irritatie en roodheid: vooral bij een gevoelige huid kan een hoge concentratie alcohol de huidreactie verergeren en zorgen voor een branderig of trekkerig gevoel.
  
• Verstoorde talgproductie: omdat alcohol de huid kan uitdrogen, kan de huid reageren door juist meer talg aan te maken, wat onzuiverheden kan veroorzaken.

Lees ook: in dit huidverzorgingsmerk vind je het beste van groenten

Hoe herken je alcohol in de INCI-lijst?

INCI staat voor Internationale Naamgeving voor Cosmetische Ingrediënten. INCI-namen zijn internationaal gestandaardiseerde namen voor stoffen, die in cosmetica worden verwerkt. De namen op de ingrediëntenlijst staan op volgorde van hoeveel erin zit. De eerste naam is vaak het basisbestanddeel van het product. 

In de ingrediëntenlijst (INCI) wordt alcohol meestal vermeld als: Alcohol (ook als er sprake is van biologische alcohol) of Alcohol denat. (gedenatureerde alcohol, vaak gebruikt in conventionele cosmetica). Alcohol Denat. moet volgens de regelgeving expliciet als zodanig worden vermeld, omdat het stoffen bevat die het ondrinkbaar maken en een andere functie kunnen hebben in de formulering. cetearyl alcohol of cetyl alcohol zijn verzorgende alcoholsoorten en kunnen weinig kwaad, tenzij je specifiek voor deze ingrediënten gevoelig bent.

Waarom zit er alcohol in de producten van WELEDA?

WELEDA is één van de meest geliefde duurzame en natuurlijke cosmeticamerken. Toch vind je ook bij WELEDA wel eens alcohol terug in de ingrediëntenlijst. We besloten aan WELEDA zelf te vragen hoe dit zit.

WELEDA gebruikt biologische graanalcohol als een extractiemiddel om de werkzame stoffen uit planten te halen, zoals etherische oliën en kruidenextracten. Dit zorgt ervoor dat de krachtige eigenschappen van de planten optimaal ingezet kunnen worden.

Het grootste deel van deze alcohol verdampt tijdens het productieproces. Maar volgens de cosmeticaregels moet Weleda het alsnog vermelden op de INCI-lijst, omdat het als extractiemiddel is gebruikt en er mogelijk nog sporen aanwezig kunnen zijn. Daarom lijkt het alsof er veel alcohol in het product zit, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is.

WELEDA kiest bovendien bewust voor huidvriendelijke formules met rijke verzorgende ingrediënten. De alcohol heeft geen uitdrogend effect, maar ondersteunt juist om de werkzame plantenextracten op een milde manier in de huidverzorging te verwerken. Wil je het liefst producten van WELEDA zonder alcohol? Deze WELEDA producten kun je in dat geval met een gerust hart gebruiken.

Is alcohol in cosmetica slecht?

Het antwoord is genuanceerd en persoonlijk. De impact hangt af van de concentratie, het type alcohol, de overige ingrediënten en natuurlijk jouw unieke huidtype. In natuurlijke cosmetica zoals die van Weleda wordt alcohol bewust en zorgvuldig toegepast, waardoor het bijdraagt aan een schonere formule zonder synthetische toevoegingen. Maar als je gevoelig reageert op alcohol in cosmetica-producten, dan moet je nog steeds voorzichtig zijn; zelfs bij een kleine hoeveelheid. Dit geldt ook voor de babyhuid.

Heb je een gevoelige huid? Dan loont het altijd de moeite om ingrediëntenlijsten bewust te lezen en te observeren hoe jouw huid reageert. Maar onthoud: de aanwezigheid van alcohol betekent niet automatisch dat een product je huid zal uitdrogen of irriteren. Let goed op hoe hoog het staat in de ingrediëntenlijst, of het product verzorgende oliën bevat en om welke type alcohol het gaat.

Lees ook: wat je moet weten over de ingrediënten in parfum

Tips: natuurlijke cosmetica zonder zooi

Food for Skin

De producten van Food for Skin zijn misschien ook wat duurder dan je gewend bent, maar hierbij weet je zeker dat je alleen betaalt voor enkel actieve ingrediënten, zonder troep of additieven. Aan geen enkel product is water toegevoegd. Het duurzame skincare merk gebruikt geen enkel ingrediënt in hun producten als opvulling: het moet actief bijdragen aan het gezond voeden van de huid, anders komt het er niet in. 

Hun skincare bestaat uit enkel goede vitamines, mineralen en antioxidanten uit de cosmetische oliën van pitten, zaden en schillen van groenten en planten. Alles wat erin zit, zou je in principe ook kunnen eten. Nog fijner: bij ieder product op hun website vind je – naast de INCI-namen – ook de ingrediëntenlijst in begrijpelijke taal.

Bestel een proefsetje

Natural Heroes

Natural Heroes is een Nederlands merk – opgericht door Malou & Nevil – dat zich richt op pure, natuurlijke ingrediënten voor DIY verzorgingsproducten. Of je nu je eigen gezichtscrème, shampoo of badzout wil maken: bij Natural Heroes vind je 100% natuurlijke basisproducten zonder onnodige toevoegingen, geurstoffen of synthetische troep.

Wat Natural Heroes betrouwbaar maakt, is hun transparantie: ze vermelden altijd de herkomst, werking en toepassing van elk ingrediënt. Bovendien zijn hun producten cruelty-free, veelal biologisch gecertificeerd en duurzaam verpakt. Hun nieuwsbrief is ook de moeite waard om te volgen, met waardevolle DIY-tips.

TIP! Met de code TALITAXNATURAL krijg je 10% korting op je bestelling

Ontdek Natural Heroes

WELEDA

WELEDA producten bestaan uit 100% natuurlijk ingrediënten en 80% biologische ingrediënten.  Weleda is B Corp gecertificeerd en behoort tot de top drie meest duurzame beautymerken wereldwijd. WELEDA is in maart 2025 door de Nederlandse consument uitgeroepen tot duurzaamste beautymerk van Nederland (Sustainable Brand Index). Weleda werkt al meer dan 100 jaar volgens antroposifische natuurprincipes. Ondanks hun commerciële groei, blijven ze trouw aan hun duurzame waarden.

Ontdek Weleda

Ken jij nog een mooi merk dat hier in het rijtje thuis hoort? Deel het in de comments!