Waarom we bewust stil mogen staan bij hoe we slapen

Een goede nachtrust is nodig om gezond te blijven, goed te functioneren en optimaal te presteren. Maar wat weten we eigenlijk over onze slaapgewoonten? Zo leerden wij recent pas wat voor schadelijke stoffen er in je matras, bedtextiel en bed kunnen zitten. En wat dit voor invloed heeft op de manier waarop je slaapt. Wat kun je doen om ook de plek waar je ultiem tot rust komt – de slaapkamer – bewuster vorm te geven?
Fotografie: Cindy van Rees (tenzij anders vermeld) – Featured image: Yumeko
Wat je misschien nog niet wist over slapen
Er doen genoeg wist-je-dat’jes de ronde over ons slaapgedrag. Maar ook de samenstelling van ons matras en beddengoed biedt stof tot nadenken. Naar schatting slaapt 95 procent van de Nederlanders op een matras van synthetische stoffen, zoals latex of polyester. Bij de productie daarvan worden zogenoemde vluchtige organische stoffen verbruikt. Als je daar veel van inademt, kan je last krijgen van hoofdpijn, vermoeidheid en allergische reacties. Zoals irritatie van neus, keel en ogen. Wat veel mensen ook niet weten, is dat metalen in je bed een negatieve invloed kunnen hebben op je gezondheid omdat ze elektrische velden rondom je bed geleiden en versterken.
Bewust slapen – hoe doe je dat?
Een goede nachtrust begint met de keuze voor een geschikt matras en goede kussens. Natuurlijke materialen zoals wol en natuurlatex zijn vaak van nature brandwerend – en ook nog eens gifvrij. Ben je allergisch voor wol of latex? Duurzame fabrikanten, zoals Yumeko, Lavital en COCO-MAT, maken gebruik van bijvoorbeeld kokosvezel, kameelhaar, vlas, paardenstaartenhaar, zeegras, ganzendons en biokatoen. Bij COCO-MAT en Yumeko vind je ook een collectie handdoeken, badjassen en andere benodigdheden voor in de slaapkamer van biokatoen. Een fijn extraatje: deze natuurlijke materialen zijn ademend, zacht en heerlijk comfortabel.
100% recyclebare matrassen
Jaarlijks belanden 1,6 miljoen matrassen op de brandstapel. Niet alleen schadelijk, maar ook zonde. Want veel van deze materialen kunnen gerecycled worden. Gelukkig zien we ook innovaties ontstaan op dit gebied. Zo introduceerde Auping vorig jaar een circulair matras onder het merk bedzzzy. De materialen in dit matras zijn 100% recyclebaar. Maar bedzzzy is inmiddels niet de enige. Het Nederlandse bedrijf Bedaffair – al sinds 1994 gespecialiseerd in natuurlijke matrassen – lanceerde recent ook een circulair matras.
Het verschil: bedzzzy recyclet matrassen van synthetische materialen (technische kringloop) en Bedaffair recyclet matrassen van natuurlijke materialen (biologische kringloop). En dat is interessant, want op dit moment wordt alleen de matrashoes van natuurlijke matrassen verwijderd. De matraskern, vaak bestaande uit lagen van katoen, wol, tencel of natuurlatex gaan rechtstreeks de verbrandingsoven in. Dat vond Bedaffair zonde (en wij ook). Dit zijn namelijk materialen die in principe ook gerecycled en hergebruikt kunnen worden, als je ze tenminste goed verwerkt. Bedaffair heeft geïnvesteerd in innovatie en ontwikkeling op dit gebied en kan nu als eerste aanbieder ook natuurlijke matrassen voor 100% recycling aanbieden. Een hele mooie ontwikkeling – met impact.
“Als we de komende 10 jaar 1 miljoen natuurlijke matrassen gaan recyclen, bespaart dat 185.000 ton aan CO2 uitstoot. Een win-win situatie voor ons milieu en het klimaat.” – Marjolein Vaders, Bedaffair
Schoon en eerlijk beddengoed
Na het kiezen van een geschikt matras is het belangrijk om stil te staan bij de herkomst van een donzen dekbed, katoenen hoeslaken of linnen dekbedovertrek. De traditionele katoenproductie is een van de meest vervuilende industrieën ter wereld. Een kwart van de pesticiden die omgaan in de wereldwijde landbouw is bestemd voor de katoenteelt. Voor een dekbed is een kilo katoen nodig en voor de productie daarvan wordt een kilo chemicaliën verbruikt. Veel Nederlanders slapen bovendien onder een donzen dekbed, maar hebben soms geen idee dat een groot deel van dat dons afkomstig is van eenden en ganzen die in China levend geplukt worden. Yumeko ontwikkelde o.a. vanuit Nederland een transparante keten voor gecertificeerd zuivere dons. Inmiddels is het initiatief uitgegroeid tot een wereldwijde standaard, de Responsible Down Standard, waarvan allerlei mode- en lifestylemerken gebruikmaken.
Lees ook: eindelijk – dekens en kruiken voor koukleumende wereldverbeteraars
Wat ook fijn is om te weten: Yumeko en COCO-MAT zetten zich ook op sociaal verantwoord gebied in. Zo werkt Yumeko met communities in India aan de natuurlijke veredeling van katoenzaden en aan bevordering van vrouwenrechten. COCO-MAT ondersteunt sinds 2012 vrouwen met borstkanker door hen een hartvormig kussen te geven na een ingrijpende borstoperatie. Bij ieder kussen dat COCO-MAT verkoopt, doneren ze een kussen aan bijvoorbeeld het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis. Door de hartvormige vorm bevordert dit het herstel na een operatie. Inmiddels hebben wereldwijd al meer dan zevenduizend vrouwen deze donatie gekregen.
Winkeleigenaar Gürsel van COCO-MAT vertelt over de hartvormige kussens tijdens de Guided Sustainable Shoppingtour die we in maart 2018 organiseerden in samenwerking met Nukuhiva
Biologisch beddengoed
Naast aanbieders als Yumeko en COCO-MAT kun je ook bij andere duurzame pioniers terecht. Bij webwinkels zoals PureCoverz is biologisch beddengoed van allerlei materialen en merken te vinden. Samen met de duurzame pionier Bo Weevil, dat 25 jaar geleden het allereerste gecertificeerd biologische katoenen t-shirt op de Nederlandse markt bracht, ontwikkelde PureCoverz ook een eigen collectie. De collectie bevat onder andere jersey hoeslakens met het GOTS-keurmerk, die eerlijk worden gemaakt in Turkije. Ook Lavital, dat bekend staat om de handgemaakte matrassen en bedden, verkoopt katoenen en jersey beddengoed van biologische herkomst.
Lees ook: vijf dingen die je moet weten over biologisch katoen
Dekbedden van tencel
Een tencel dekbed is 100% plantaardig, duurzaam én gezond om onder te slapen. De vezels die in de vulling van tencel dekbedden zijn gebruikt, zijn verkregen uit de bast van de Eucalyptusboom. Deze bomen worden gekapt in duurzaam beheerde bossen. De vezel heeft het Europese keurmerk PEFC en het internationale keurmerk FSC. Omdat het productieproces volgens een zogenaamde “closed loop” systeem gebeurt, is er zo goed als geen restafval. Tencel dekbedden zijn enorm vocht absorberend en ventilerend. Het dekbed blijft droog aanvoelen omdat dit het lichaamsvocht snel omzet in damp waardoor het niet in je dekbed blijft zitten. Perfect voor mensen die ‘s nachts veel last hebben van transpiratie. Ook niet onbelangrijk: tencel is zachter dan zijde, net zo warm als wol, zo verkoelend als linnen en nog sterker dan polyester. Niet voor niets is dit hét plantaardige alternatief voor zijde. Tip: onder andere bij Yumeko vind je een tencel dekbed.
Kussen met boekweitvulling
Nog een leuke tip die we laatst ontdekten: de kussens van Sobbo. Deze kussens zijn niet gevuld met dons of synthetische materialen. Maar met boekweitkorrels. Met het gebruik van boekweitkorrels heb je een puur natuurlijk (en plantaardig) materiaal in je kussen zitten. Het reguleert je temperatuur, houdt geen vocht vast en werkt antibacterieel. Daarnaast biedt het ook geen ruimte aan ongedierte zoals huisstofmijt. Het is even wennen, omdat het anders slaapt dan een kussen met dons. Maar een voordeel is dat je de vulling volledig kunt aanpassen naar jouw lichaamshouding door de korrels eruit te laten en in een speciaal daarbij meegezonden zak te bewaren. Met diezelfde korrels kun je de vulling van je kussen ook weer verversen. Easy does it!
Lees ook: het nieuwe slapen – dit is het allereerst circulaire matras

Foto: Talita Kalloe
Bewust kleden, bewust eten, bewust slapen
Hopelijk hebben we je met dit artikel wat meer handvatten kunnen geven om je slaapkamer bewuster vorm te geven. Want slapen op of onder beddengoed dat niet alleen onder goede omstandigheden is geproduceerd, maar ook goed is voor je eigen gezondheid, slaapt toch een stuk prettiger. Zo slapen wij inmiddels op een matras van bedzzzy, onder een biologische overtrekset Yumeko, met een waterkruik van natuurrubber en op kussens van Sobbo. Voor ons werkt dit perfect, maar ieders lichaam en daarmee ook ieders wensen zijn uniek. Kijk dus vooral wat voor jou het beste werkt, en begin stapje voor stapje aan het vormgeven van jouw favoriete oase van rust.